Normal doğum süresinde doğan bebeklerin yüzde 60 oranında prematüre bebeklerin ise yaklaşık yüzde 80’inde görülen fizyolojik sarılık dolayısıyla yenidoğanlarda yaygın görülen rahatsızlıklardan biridir.
Yenidoğanlarda fizyolojik sarılık genellikle geçici bir rahatsızlık olsa da bazı durumlarda ciddi sorunlara vesile olabilmektedir. Bu yazımızda yenidoğanlarda fizyolojik sarılık hakkında daha fazla detay bulabilirsiniz.
Yenidoğanlarda fizyolojik sarılık nedir?
Sarılık vakaları bebeklerde yaygınca görülen rahatsızlıklardan biridir. Esasen birçok sarılık vakası doğrudan bir rahatsızlık değil başka bir rahatsızlık veya rahatsızlıkların belirtisidir diyebiliriz.
Fizyolojik sarılık ise bilirubin birikmesine bağlı olarak bebeklerin gözlerinde ve cildinde hafif sarı olacak şekilde renk değişimini ifade eder. Doğumdan sonraki ilk 3 günde daha yaygın görülen bu durum 1 hafta kadar sonra ise genellikle kendiliğinden kaybolur. Ancak prematüre bebekler yani çok erken doğan bebeklerde 15-20 gün kadar sürebilir.
Yenidoğan Bebeklerde Fizyolojik sarılığın nedenleri
Yenidoğan bebeklerde fizyolojik sarılığın en temel nedenleri şunlardır;
- Bebekler plasenta vasıtasıyla anne karnında oksijen alabilmek için fazlaca kırmızı kan hücrelerine sahip olurlar. Doğumun ardından ise kırmızı kan hücrelerine ihtiyacın kalmaması sonucu bu hücreler parçalanmakta ve ortaya bilirubin adındaki sarı madde çıkmaktadır. Bu da fizyolojik sarılığın temel sebepleri arasındadır.
- Yenidoğan bebeklerin karaciğerleri tam olarak gelişmemiş olabilir. Bunun sonucunda idrar yolu ve safra bilirubini gerektiği gibi metabolizma edip vücudun dışına atamayacağından sarılık ortaya çıkar.
Yenidoğanlarda fizyolojik sarılık belirtileri
Fizyolojik sarılığın en yaygın belirtileri ise şunlardır;
- Cilt ve etkilenen bölgeler fizyolojik sarılık ve patolojik sarılığı ayırt etmekte önemlidir. Daha çok yüz ve boyun bölgesinde görülen sarılık karın bölgesine ve sonrasında ise diğer uzuvlarına yayılma eğilimindedir.
- Patolojik sarılıkta ayak tabanları ve avuç içlerinde sarılık görülürken fizyolojik sarılıkta genellikle ayak tabanları ve avuç içi bölgelerinde sarılık görülmez.
- Sarı renk koyu değildir. Patolojik sarılıkta ise daha koyu renklidir.
- Bebeğinizin göğsüne veya alnına hafifçe bastırıp bıraktığınızda cilt beyazlaşıp tekrardan sarı renk olursa bu da fizyolojik sarılığın belirtilerinden biridir.
- Annesini sorunsuzca emmesi fizyolojik sarılığı işaret eder.
Yenidoğanlarda sarılığın tanısı ve tedavisi
Öncelikle doktor sarılığın çeşidini belirler. Yani patolojik veya fizyolojik olup olmadığına bakar. Hastane ortamında bebeğin doğal ışık altında ten rengi doktor tarafından çıplak gözle incelenerek gözle muayene yapılır.
Kan bilirubin ölçümü ise tanı için kullanılan bir başka yöntemdir. Tedavi ise sarılığın türüne göre yapılmaktadır. Fototerapi ve kan değişimi yapmak gibi tedavi yöntemleri rahatsızlığın genel durumuna göre tercih edilebilir.
Diğer yandan bebeğin dinlenmesine ve yeterince anne sütü ile beslenmesine dikkat edilmelidir. Yenidoğanlarda yaygın görülen bir durum olsa da bebeğinizin cildinde ve gözlerinde sararma gördüğünüzde doktora gitmek genel sağlık risklerini önlemek için de önemlidir.